Yüksek Lisans, Doktora ve Burslar Hakkında Yararlı Bilgiler

İÇİNDEKİLER

 Giriş

• Yüksek lisans (master)

• Doktora

Yüksek lisans hakkında merak ettikleriniz

Yurt dışı lisans üstü öğrenimle ilgili genel bilgiler

• ABD’de lisans üstü öğrenim

• MBA programları

• Okul seçimi

• Kabul şartları

• Kayıttan bir yıl önce

• Kayıt yılı

Burslar

Burs türleri

• Devlet bursları

• Özel burslar

• Fellowship

• Asistanlıklar

• Öğrenci değişim programları

Burs örnekleri

• Chevening bursları

• Fulbright öğrenci bursları

• TEV yurtdışı bursları

• Jean Monnet eğitim bursları

• İsveç‐Türkiye Avrupa çalışmaları eğitim bursları

• Alman akademik değişim servisi

• Fransa master ve mühendislik öğrenimi bursları

• AUF eğitim bursları

• Erasmus öğrenci değişimi bursları

• Leonardo projeleri bursları

• İkili kültür anlaşmaları çerçevesinde hükümet bursları

• Avusturalya hükümetinden Türk akademisyenler için burslar

Bilgilenme Adresleri

  GİRİŞ

Lisansüstü eğitim “Üniversitenin devamı” şeklinde görülmemelidir. Lisansüstü eğitime karar verirken kişinin kendisine bazı temel sorular sormasında yarar vardır.

–   Neden eğitimime devam etmek istiyorum? Bu eğitimin sonucunda ne tür kazanımlar bekliyorum?

–   Belirli bir iş deneyimine sahip olduktan sonra mı kararımı netleştirmeliyim?

–   Hangi üniversitler ve programlar benim amacıma en çok hizmet ediyor?

–   Bu gerçekten benim kararım mı?

LİSANSÜSTÜ EĞİTİMİ HAKKINDA MERAK ETTİKLERİNİZ

YÜKSEK LİSANS (Master)

Lisans eğitimi gerek araştırma gerekse uygulama açısından gerekli yeterliği kazandıran deneyimi ve derinlemesine bilgiyi kazandırmakta yeterli olmayabilir. Yetkinleşme ve belirli bir alanda uzmanlaşma açısından lisansüstü eğitim olanakları önem taşımaktadır. Master, belirli bir meslek için gerekli özel beceriler kazandıran ve doğrudan çalışma hayatına yönelten “yaşamsal” bir derecedir. Türkçe’de “uzman” ünvanıyla tanımlanmaktadır. Bu tarz eğitim, kapsamlı özel derslerden oluşan bir yıllık öğrenime ek olarak bir yıllık proje veya tez çalışmasıyla tamamlanmaktadır. Araştırma yüksek lisansları, yani MA (Master of Arts‐Sosyal Bilimler Yüksek Lisansı) veya MS (Master of Science‐Fen Bilimleri Yüksek Lisansı), araştırma ve bilim deneyimi sağlar. Araştırma yüksek lisansı genellikle doktoraya hazırlığın bir parçasıdır. Bazı önemli üniversiteler sosyal bilimler alanında, doktora yapma niyeti olmayan öğrencileri yüksek lisansa kabul etmezler. Doktoradan farklı olarak yüksek lisansta daha fazla ders görülür ve daha az araştırma semineri hazırlanır. Kapsamlı imtihanlar yapılmayabilir. MA ve MS derecelerinde hala bir tez hazırlamak gerekmekle birlikte, bazı kurumlar bundan vazgeçebilir.

DOKTORA

Doktora düzeyinde mesleki derece ise kişiye akademik yetkinlik ve uzmanlaşma alanında derinlik kazandırmaktadır. Doktora programlarının amacı, belirli bir alanda araştırmacı bilim adamı yetiştirmektir. Doktora programları iki bölümden oluşmaktadır. Yeterlik Sınavı öncesi ve doktora tezi aşaması. Doktora derecesi (PhD) hem dersleri hem de araştırma projesini içerir. İlk iki yıl, öğrenciye akademik bir alanda kapsamlı bilgi verilmesi amacıyla dersler ve seminerler düzenlenir. Bu dönemi yazılı ve/veya sözlü sınavlar izler savunulacak doktora tezinin konusu, o kişinin bundan sonraki akademik yaşamında hangi uzmanlık alanıyla tanınacağının belirlenmesinde kilit rol oynamaktadır. Günümüzde üniversitelerde, akademik ünvana sahip bir pozisyonda çalışabilmek, ders verebilmek ve araştırma yapabilmek için doktora derecesi önkoşul durumuna gelmiştir.

1. Üniversite ve programa nasıl karar vermeliyim?

Web sayfaları bu konuda ön bilgileri toplamak iyi kaynak birer kaynaktır. her üniversitede, mühendislik bilimleri için “Fen Bilimleri Enstitüsü”, sosyal vb. bilimler için “Sosyal Bilimleri Enstitüsü“ bulunmaktadır. Bu enstitülerin web adresleri düzenli olarak kontrol edilmeli ve başvuru tarihleri kaçırılmamalıdır (Mayıs‐Haziran gibi başvurular başlamaktadır). Başvuru için ayrıntılı bilgi de bu enstitülerin web sitelerinden öğrenilebilir. Ayrıca bazı bölümlerde kış döneminde yüksek lisansa başlama seçeneği olabilir, bunların başvuruları da farklı aylardadır. Başvururken, elinizde bulunacak olan en önemli iki parametre, mezuniyet ortalamanız ve ALES ( Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sinavi) sınav sonucunuzdur. Programlar, öğretim üyeleri hakkında bilgi, yayınlar, akademik başarılar yer alabilmektedir. Ayrıca programın bağlı olduğu bölümdeki akademisyen ve araştırma görevlileriyle önceden görüşmek ve bilgi almak, beklentilerini önceden öğrenmek de önemli olacaktır. Bunun yanı sıra, çevrenizde aynı programa devam eden birileri var ise o kişileden bilgi almaktan çekinmeyin. Eğer o ana kadar oturduğunuz şehrin dışında bir seçim düşünüyorsanız, ona göre kaynak planlaması ve yaşam biçiminizi tasarlamanız gerekecektir. Bu konuları detaylı düşünerek önceden planmak yerinde olacaktır.

2. Farklı alanda mı, kendi alanında mı yüksek lisans tercih edilmeli?

Bu sorunun cevabı kişiye, bölümüne ve gelecekte yapacağı işe göre değişir. Ancak kendi alanında yapılan yüksek lisans, kişinin kendi alanına daha hakim olmasına yardımcı olurken, farklı alanda yapılan yüksek lisans da kişinin vizyonunu genişleterek olaylara farklı açılardan bakabilmesine ve çalıştığı işte o programın kazandırdıklarına ihtiyacı olacaksa ilgili konuya daha hakim olmasına yardımcı olur. Kişiye açılım getirmesi veya bir kariyer geçişi isteniyorsa buna zemin hazırlaması açısından yüksek lisansın farklı alanda yapılması yararlı olabilir. Ancak, lisanstaki programın çok dışında bir yüksek lisansa kabul durumunda ek olarak “uyum dersleri”ni almak ( bilimsel hazırlık) gerekebilmektedir.

3. Yüksek lisans bitince hangi ünvan alınıyor?

Mühendisler ve Temel Bilimler lisans diplomasında BSc (Bachelor Of Science) olarak gözükmekte, kendi alanında Master bitince MSc (Master of Science) olunmaktadır. Doktora da yapılırsa, PhD (Philosophy of Doctorate) olunmaktadır. Sosyal ve İktisadi ve İdari Bilimler lisans derecesine sahip olanlar B.A (Bachelor of Arts) almış olurlar. Yüksek lisansını aynı alanda yapanlar M.A olurlar. (Master of Arts) Öğretmenlik ve temel bilimler lisans diplomasına sahip olup tezsiz yüksek lisansını eğitim tezsiz yüksek lisansını tamamlayanlar M.Ed. derecesi alırlar. Ancak, genel olarak Türkçe’de uzmanlık derecesi şeklinde anılmaktadır.

4.Tezsiz yüksek lisans nedir, normal (tezli) yüksek lisans ile arasında ne farklar vardır?

Tezsiz yüksek lisans genellikle paralıdır (fakat hepsi değil) ve 1 yılda biter (adından da anlaşıldığı gibi bitirme tezi yapılmaz). Bazı üniversiteler, bazı bölümlerinin tezsiz yüksek lisanslarını da açmaktadır. Genelde çalışanlara hitap eder ve ders saatleri akşam üzeri olur. Tezli yüksek lisans programının amacı, öğrencinin bilimsel araştırma yaparak bilgilere erişme, bilgiyi değerlendirme ve yorumlama yeteneğini kazanmasını sağlamaktır. Dolayısıyla doktora eğitimine devam edebilmek için daha tercih edilir bir seçenek olabillir. Ancak A.B.D.de lisans eğitimi sonrası doğrudan doktoraya başvurabilmek mümkün olabilmekte süresi dört beş yıl arasında değişmektedir. Tezli ve tezsiz yüksek lisans programları arasında geçiş yapılamaz. Tezsiz yüksek lisans programının amacı, öğrenciye mesleki konuda derin bilgi kazandırmak ve mevcut bilginin uygulamada nasıl kullanılacağını göstermektir. Tezsiz yüksek lisans programı ikinci lisansüstü öğretimde de yürütülebilir. Tezsiz yüksek lisans programlarından mezun olanlar, doktora programlarına başvuru yapabilir.

5.Yüksek lisans ne kadar zaman içinde tamamlanmalıdır?

Yönetmeliğe göre, dört yarıyıl sonunda kredili derslerini ve seminer dersini başarıyla tamamlayamayan veya yükseköğretim kurumunun öngördüğü en az genel not ortalamasını tutturamayan öğrencinin yükseköğretim kurumu ile ilişiği kesilmektedir. Öğrenciye, tezini jüri önünde savunması için en fazla iki yarıyıl ek süre verilebilmektedir. Askere geç gitmek ve o sırada master yaparken işte de çalışmak isteyenlerin, bu bilgilere sahip olmasında yarar bulunmaktadır.

6.Yüksek Lisans programları için belirlenen kontenjanlara adayların seçiminde ALES ve diploma not ortalamasının % ağırlıkları neler, bunlardan başka göz önüne alınan bir şey var mı?

ALES puanı ve not ortalamasının ağırlıklarını her bölüm kendisi belirliyor, yani bu oran programa göre değişmektedir. Ancak Genel not ortalamasının 2.50/ 4.00 altında olmaması genellikle aranan asgari standart olmaktadır. Ayrıca istisna olarak, örneğin bitirdiği lisans programının girişteki taban puanını da göz önüne alan üniversiteler de var ama genellikle sadece bu iki etken değerlendirmeye alınıyor. Bazı programlara girişte mülakatta yapılmaktadır. Bunun da sonuca etkisi bazen çok belirleyici olmakla birlikte enstitüye göre değişmektedir. Bu bağlamda referans mektubu, amacını (niyetini) anlatan kompozisyon/metin vs.)gibi dökümanlar da belirleyici rol oynayabilmektedir.

7.ALES nasıl bir sınavdır? Neyi amaçlar, kimler başvurabilir?

Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı (ALES), yüksek lisans veya doktora programlarına başvuracak adayın sayısal, sözel ve mantıksal düşünme (akıl yürütme, muhakeme) becerilerini ölçmeyi amaçlayan bir sınavdır. Bu nedenle sınavda belirli yükseköğretim programlarında kazanılan yeterlikleri ve bilgileri ölçme amaçlı sorular sorulmaz. Sorular, farklı alanlardan gelen tüm yükseköğretim kurumu mezunlarının cevaplayabilecekleri şekildedir. Sınav Türkçe yapılır. ALES, sayısal ve sözel olarak iki bölümden oluşan yetenek testi şeklinde yapılır. Birinci bölümde sayısal, ikinci bölüm ise sözel sorular sorulmaktadır. Testin her bir bölümü için cevaplama süresi 80 dakikadır. Bu süre değişebilir. Her dönemde bu sürenin ne kadar olduğu test üzerinde belirtilir. Bir bölümün zamanını diğer bölüm için kullanamazsınız. Sözel bölüme ancak herkes sayısal bölümü bitirdikten sonra toplu olarak geçilir. Adayların ALES’ten, başvurduğu lisansüstü programın puan türünde en az 55 (lisans diplomasıyla doktora veya sanatta yeterlik programına başvuracaklar için 70) puan almaları gerekmektedir.

8 ‐ ALES’e girdim bir daha girmek zorunda mıyım? ALES sonucum ne kadar süre geçerli?

ALES sonuçları, sınav tarihinden itibaren iki yıllık bir süre için geçerlidir.

9. ALES’e nasıl başvurabilirim? Başvuru sırasında neler yapmam gerekiyor?

Başvuru formalarını için her ilde en az bir adet bulunan genellikle üniversite kampüslerinin içine yerleştirilmiş ÖSYM bürolarından alabilirsiniz. Alacağınız her form için ayrı ücret ödemeniz gerekiyor. Form içerisinde ALES Kılavuzu, Başvurma Belgesi, Sınav Ücreti Banka Belgesi ve soru örneklerini içeren kitapçıktan oluşan başvuru evrakı bulunuyor. Kılavuzda belirtilen kurallara göre dolduracağınız Başvuru Belgesi, sınav ücretinin ilgili bankaya yatırıldığını gösteren banka dekontu ve ÖSYM Kuponunuzu, kılavuzda belirtilen tarihe kadar kendi üniversitenize, mezun iseniz herhangi bir üniversiteye onaylatarak teslim etmeniz gerekiyor. Bir süre sonra sınava girilecek bina ve salonu gösteren Sınava Giriş ve Kimlik Belgesi, sınavdan önce adayların adreslerine gönderilir.

10‐ ALES’e birden fazla kez girdim. Son aldığım puan mı yoksa en yüksek puan mı geçerli?

Birden fazla kez ALES’e girmiş olanlar geçerlilik süresi içerisinde istedikleri sınav sonucunu kullanabilirler. En son girdiğinisz ALES puanını kullanma zorunluluğunuz yoktur. Geçerlilik süresi içerisinde en yüksek puana sahip ALES sonucunuzu kullanabilirsiniz. Detaylı Bilgi: www.osym.gov.tr

11. MBA programları ne zaman tercih edilmelidir?

MBA (Master of Business Administration ‐ İşletme Yönetimi Mastırı) programlarının amacı kişileri, bugünün rekabetçi dünyasında yönetim sorumluluğunu üstlenebilecek bireyler haline getirecek şekilde eğitmektir.Gerek işletme gerek farklı alanlardan mezun olanlar, yöneticilik ve stratejik düşünme becerilerini geliştirmek amacıyla bu programlara başvurabilmektedir. Çağdaş yönetim tenikleri, İnsan kaynakları yönetimi, pazarlama İletişimi vb. dersler yer almaktadır. MBA program türleri:

1. İki yıllık tam zamanlı MBA

2. Bir yıllık tam zamanlı MBA:

3. Yarı zamanlı MBA

4. Açık veya uzaktan öğrenim yoluyla MBA (e‐ MBA)

5. Modüler MBA

6. Şirket/Konsorsiyum MBA’i

7. Executive (Yönetici) MBA’i

YURTDIŞI LİSANSÜSTÜ ÖĞRENİMLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER ABD’de Lisansüstü Öğrenim

ABD’de yaklaşık 1200 akredite eğitim kurumu lisansüstü öğrenim programı sunmaktadır. Bunların üçte biri doktora derecesi vermektedir. Doktora programı sunan enstitülerin çoğu büyük kamu üniversiteleridir. İster kamuya ait ister özel olsun, Amerikan enstitüleri özerktir ve kalite bakımından aralarında fark yoktur. Hemen her eyalet en az iki kamu üniversitesine finansal destek verir. Üniversiteleri seçmek, başvuru ve kayıt işlemlerini tamamlamak, finansal yardım ve burs için müracaatta bulunmak vs. genellikle en az 12 ay alır. ABD’de lisansüstü öğrenim pahalıdır. Geçim masrafları 9000 ila 15.000 dolar arasında değişirken, yıllık öğrenim harçları 24000 dolara kadar çıkabilir. Bazı enstitüler lisansüstü çalışma yapan yabancı öğrencilere finansal yardım yapmaktadır. Bunların çoğu ihtiyaç eksenli olmaktan çok başarı esaslıdır, öyle ki, sadece olağanüstü akademik başarı gösteren öğrenciler finansal yardım almayı umabilirler. Lisansüstü öğrenim gören yabancı öğrencilerin % 49’unun başlıca mali geliri kişisel ve ailevi kaynaklar ve % 36’sını ise ABD kurumlarının sağladığı yardımlarıdır. Burslar ve diğer finansal yardımlar ABD’deki öğrenimin toplam masrafını karşılamaya yetmeyecektir. Ek parasal kaynaklar bulmanız gereklidir. Lisansüstü öğrenim aşamasında sporcu bursları mevcut değildir. Önde gelen ABD lisansüstü öğrenim kurumlarına giriş için sıkı bir rekabet vardır. En seçkin lisansüstü öğrenim okulları, başvuruların % 20’sinden daha azını kabul etmektedir. Yabancı öğrencilerin çalışma imkanları çok sınırlıdır ve “ABD Immigration and Naturalization Service” tarafından sıkı biçimde düzenlenmiştir. Öğrenci vizesi almadan önce, ABD konsolosluğuna, öğrenim ve yaşam giderlerinizi karşılamak için yeterli finansal kaynağa sahip olduğunuzu kanıtlamanız gerekir. Çalışmak suretiyle elde etmeyi umduğunuz muhtemel gelir, öğrenci vizesi almak için uygun bir finansal kaynak olarak kabul edilmez. Öğrenim harcı, konaklama, seyahat ve yaşam giderlerine ek olarak, sağlık sigortası için de para ayırmanız gerekir. Lisansüstü eğitim sonunda çeşitli dereceler alınır. En yaygın olanlar sosyal bilimlerde yeterlilik (MA), teknik ve bilimsel konularda yeterlilik (MS), işletme (MBA), güzel sanatlar (MFA), hukuk (LLM), sosyal çalışma( MSW) ve eğitimde yeterlilik (EdS)’tir. Doktoradaki en yaygın bitirme dereceleri, çeşitli alanlarda (PhD), eğitim (EdD), hukuk (UD), bilim (DSc), din ve ilahiyat (DD)tır. Master öğrencileri genellikle bir ya da iki yıllık lisans üstü çalışmalardan sonra lisans üstü dereceler alabilirler. Doktora genelde beş veya yedi yılda tamamlanır. Eğer master derecesiyle doktora programına başlarsanız daha kısa sürede doktora eğitiminizi tamamlayabilirsiniz.

Okul Seçimi

Okul seçerken öncelikle ilgi alanınızı dikkate almalı, okulun büyüklüğünü ve coğrafi konumunu göz önünde tutmalı ve yabancı öğrencilere finansal yardım yapıp yapmadıklarını hesaba katmalısınız. Bunlara ek olarak öğretim üyelerinin kalite ve ünlerini, okulun kütüphanesini, bilgisayar ve laboratuar imkanlarını ve programların ayrıntılarını değerlendirmeye almalısınız.

Lisansüstü Kabul Şartları

Kabul şartları kurumsal ve bölümsel olmak üzere iki türdür. Kurumsal şartlar okul tarafından belirlenir ve bütün öğrencilere uygulanır. Kurumsal olanlara göre daha özel nitelikteki bölüm şartları ise adayın söz konusu öğrenim alanına kabulünü belirler. Kurumsal şartlar arasında şunlar yer alır:

Dört yıllık bir lisans öğrenimi belgesi: Başvurduğunuz okullar resmi not çizelgeleri (transkript) de isteyebilir.

Destekleyici referans ve tavsiye mektupları: Profesör veya öğretim görevlilerinden alınmış iki veya üç mektup gerekebilir.

Başvuru yazısı/essay: Bir başvuruda sonucu belirleyici faktör olabilir. İçeriği genel ve kapsamlı bir şahsi tanıtım veya okulun yönelttiği sorulara özel cevaplar şeklinde olabilir

Giriş testi puanları: ABD üniversiteleri tarafından istenen bütün standart testler için Kayıt ve Enformasyon Bültenlerini AAEF’den temin etmek mümkündür. Test hazırlık materyalini de aynı yerden sağlayabilirsiniz. Her üniversite test şartlarını açıklar; en yaygın olanları şunlardır:

(GRE ‐ Graduate Record Exam): Genel Test, uzun bir zaman diliminde edindiğiniz sözel, sayısal ve analitik düşünme yeteneğinizi ölçer. Konu Testleri ise belirli bir öğrenim alanındaki başarıyı değerlendirir.

(GMAT ‐ Graduate Management Admission Test): Bu test, uzun bir zaman dilimi içinde gelişen sözel, matematiksel ve analitik yazma becerilerini ölçer ve genellikle lisansüstü yönetim okullarına giriş için istenir.

(TOEFL ‐ Test of English as a Foreign Language): Bu test, ana dili İngilizce olmayan öğrencilerin İngilizce yeterliliklerini ölçer. Başvuru işlemleri Amerikan akademik yılı Eylül’den Mayıs’a kadar devam eder. Öğrenime başlayacağınızı umduğunuz zamandan en az 12 ay (15‐16 ay daha isabetli olacaktır) önce araştırmanıza başlamanız en iyisidir.

Kayıttan bir yıl önce

Nisan‐Haziran

İlgilendiğiniz alanda lisansüstü programlar sunan kurumları araştırmaya başlayın ve üniversite dışı muhtemel finansal yardım imkanlarını gözden geçirin. Sizi kabul edecek üniversite aynı zamanda finansal yardımda da bulunsa bile, bu bütün öğrenim ve yaşam giderlerinizi karşılamaya yetmeyecektir.

Temmuz‐Ağustos

Bu dönem boyunca, hangi standart kabul testlerine girmeniz gerektiğini belirleyin ve kaydınızı yaptırın. Yabancı öğrenci başvuru formlarını doğrudan her kurumun Graduate Admissions Office’inden istemeniz gerekir. Mektup, faks veya e‐posta yoluyla başvurmayı düşündüğünüz program hakkında temel ayrıntıları öğrenin. Üniversite genellikle fiyatlar, kabul şartları, vizeler vs hakkında bilgi gönderir. Ağustos sonuna kadar, resmen başvurmayı düşündüğünüz beş‐altı kurum belirlemeniz iyi olur.

Eylül‐Aralık

Eylül ve Aralık arasında başvuru formlarını dolduracak, giriş testlerine girecek, seçtiğiniz okullara göndereceğiniz referans mektuplarını ve orijinal transkriptlerinizi temin edecek, ve burs bulmaya çalışacaksınız. Son başvuru tarihlerine dikkat edin. Bu tarihler değişmekle birlikte genellikle Aralık ve Mart ayları arasındadır. Belirtilen tarih genellikle başvuruların ve diğer belgelerin (referanslar dahil) kabul edildiği son gündür. Pek çok okulda “roling admission” politikası uygulanır, yani başvurular, alınış sırasına göre değerlendirilir. Böyle bir kabul sürecinin işlediği okulda son başvuru tarihi Nisan başı olabilir, fakat başvurular hemen değerlendirmeye alınacak ve Kasım ayı ortasında kabul kararları belli olacaktır. Başvuru formlarını doldururken “statement of purpose”(amaç beyanı) veya essay yazmaya özel önem verin. Çoğu üniversite için bunlar başvurunun önemli bir parçasıdır. Amaç yazısında, aşağıdaki hususları ifade edeceksiniz:

Lisansüstü programla ilgisi bulunan araştırma ve çalışmalarınız.

Söz konusu üniversiteye olan özel ilginiz (üniversite ve bölüme dair bilgilerinizi ekleyebilirsiniz).

Lisansüstü öğreniminizle ilgili kişisel, akademik ve mesleki hedefleriniz.

Sizi diğer adaylardan ayıran özellikler ve diğer ilgili bilgiler.

Kayıt Dönemi

Mart‐Mayıs

Kabul teklifi, şayet mevcutsa üniversitenin size sunmak üzere hazırladığı finansal yardımın ne kadar olduğunu içerir. Bir kabul teklifini onayladığınızda, size kabul teklifi getiren diğer okullara, cevabınızın olumsuz olduğunu bildirmelisiniz.

Haziran‐Ağustos

Devam edeceğiniz okuldan, kabul edildiğinizi gösteren belgeyi (ya I‐20 formu ya da IAP‐66) aldıktan sonra vize için başvurabilirsiniz. İki tür öğrenci vizesi vardır: F‐1 ve J‐1. J‐1 “exchange visitor” vizesi sadece ABD hükümeti, bir akademik kurum veya bir başka sponsor organizasyon tarafından desteklenen öğrencilere verilir. Mesela Fullbright burslarını kazanan öğrencilere J‐1 vizesi verilir. F‐1 öğrenci vizesini almak için kabul edildiğiniz okulun vereceği I‐20 formuna ihtiyacınız olacaktır. F‐1 vizesi için başvuranlar, tam finansal desteğe sahip olduklarını ispatlamak zorundadır. Beraberinizde götüreceğiniz, size bağlı kimselerin ABD’de çalışması yasaktır. F‐1 vizesi düzenlemeleri, kampüs dışı çalışmayı sınırlandırır. Bir Amerikan işçisine ve öğreniminize mani olmayacak şekilde haftada 20 saate kadar kampüs içinde çalışmak mümkündür. Öğrenciler her iki vizeyle de öğretim veya araştırma asistanı olarak çalışabilir. Bu çalışmalar için Immigration and Naturalization Service tarafından önceden onay gerekmez, çünkü bunlar, öğrenim programının tamamlayıcı bir parçası olarak kabul edilir. Her iki vize de, öğrenimin tamamlanmasından sonra belirli şartlar altında pratik eğitim ve iş tecrübesi imkanı sunar.

BURSLAR

Burs Türleri

Devlet Bursları: Bu bursların en yaygın olanı Yüksek Öğretim Kurumu ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından Türk üniversitelerinin akademisyen ihtiyacını karşılamak amacıyla yüksek lisans 10 öğrencilerine verilmekte olan ve bursiyerlerden eğitimlerini tamamlamalarından sonra geri dönüp atandıkları üniversitede öğretim görevlisi olarak çalışmalarının istenildiği burslardır.

Özel Burslar: Özel şirketler, vakıf ve dernekler gibi organizasyonlar tarafından maddi ihtiyaç, akademik yetenek gibi kriterlere dayalı olarak verilen burslardır. Bazı şirketler bursiyerin eğitim bitiminde belirli bir süre şirkette çalışması şartını koymaktadırlar.

Fellowship: Doktora ya da araştırma görevlilerine verilen bir yardım türüdür. Genelde lisansüstü eğitimde üstün akademik başarı gösteren öğrencilere verilir. Karşılıksız Burs ödülüne layık görülürseniz üniversiteye eğitim ücreti (tuition) ödemezsiniz ve ayrıca size Amerika’da bulunduğunuz sürece tüm yaşam masraflarınızı karşılayacak aylık maaş verilir. Karşılıksız Burs sayesinde her ay alacağınız para masraflarınızı karşılayacak düzeydedir. Böylesi bir burs şüphesiz en ideal olanıdır. Üniversite sadece okumanızı ister ve bunun için size üste para verir. Bu şekilde size yatırım yapan üniversitenin sizden beklediği, bilime bir şekilde katkıda bulunup okulun adını en iyi şekilde duyurmanızdır. Karşılıksız Burs ödülleri genellikle ilk ya da ilk iki sene için verilir. Hemen her doktora programının ilk senesinde dersler alıp sınavlara hazırlanıyor olacağınız için karşılıksız burs almış olmak sizin için çok büyük bir avantaj olacaktır; zira mali kaygınız olmayacağı için tüm zamanınızı derslerinize verebilirsiniz.

Asistanlıklar (yurtdışı)

Asistanlık özellikle lisansüstü öğrenim gören öğrenciler için en önemli maddi yardım kaynağını oluşturmaktadır. Lisans eğitimi alanların da sınırlı da olsa yararlanabildiği bu imkan özellikle master ve doktora öğrencileri için en ideal burs kaynaklarından birini oluşturmaktadır. Asistanlık, öğrencinin kendisine verilen sorumlulukları yerine getirerek üniversite bünyesinde çalışması ve bunun karşılığında öğrenim ve yaşam giderlerini tamamen veya kısmen karşılayacak bir miktar ödenmesi şeklinde olmaktadır. Asistanlık kapsamında elde edilecek maddi kaynakların miktarı ve yerine getirilmesi gereken sorumluluklar asistanlığı sağlayan bölüm veya öğretim görevlisi tarafından belirlenmektedir. Asistanlığın F‐1 vizesine tabi olarak öğrenim gören erkek öğrenciler için bir avantajı da çalışma sürelerinin bedelli askerlik kapsamında değerlendirilmesidir. Asistanlıklar 3 grupta sınıflandırılmaktadır:

Teaching Assistantship (Öğretim Asistanlığı)

Bu asistanlık türü daha çok doktora seviyesinde öğrenim gören öğrencilere konulara hakimiyet ve ders anlatabilme kriterleri de gözönünde bulundurularak verilmektedir. Asistanlık verilen öğrencilerden bir veya daha fazla dersin laboratuvar ve diğer uygulama içerikli bölümlerine dersi veren öğretim görevlisi adına girmeleri ve gerektiğinde ders konularını anlatmaları istenmektedir.

Research Assistantship (Araştırma Asistanlığı)

Öğretim görevlilerine bilimsel çalışmalarında yardım etme veya üniversite bünyesinde yürütülen araştırma projelerinde görev almayı gerektirmektedir. Asistan olan öğrenciden istenilecek çalışma ve verilecek sorumluluklar öğretim görevlisi ya da proje sorumlusu tarafından belirlenmektedir.

Administrative Assistantship (Yönetim Asistanlığı)

Üniversite bünyesindeki idari birimlerde yönetime yardımcı olmak, bilgisayar veya deney laboratuvarlarının gözetim ve işleyişinden sorumlu olmak gibi sorumlulukların verildiği ve bazı üniversiteler tarafından uygulanan bir asistanlık statüsüdür.

Master İçin Asistanlık Nasıl Alınır?

Asistanlık almanın koşulları okuldan okula değişmektedir. Asistanlığa başvurabilmeniz ve kabul edilmeniz için, öncelikle o okuldan kabul almış olmanız, ve akademik olarak başarılı olmanız gerekir. Başvurunuz sırasında geçmiş tecrübeleriniz de önem taşımakla beraber, her departmanın ve öğretim üyesinin değişik kriterleri olabilir. Asistanlık kontenjanlarının sınırlı olmasından ve talebin yüksek olmasından dolayı asistanlık için genelde yoğun bir rekabet ortamı vardır. Asistanlık almak gibi bir amacınız varsa, başvuru formlarında bu konularla ilgili bölümleri doldurmaktan çekinmeyin. Her ne kadar genelde Amerika’ya geldikten sonra asistanlık arama ortamı daha uygunsa da, daha Amerika’ya gelmeden asistanlık alan çok kişi olmuştur. Bu konuda bazı okullar GMAT ya da GRE puanlarıyla üniversite not ortalamanıza bakabilir. Ayrıca iş tecrübeniz ve de özgeçmişiniz de önemli olabilir. Başvuru formlarınızı gönderdikten sonra asistanlıklarla ilgilenen yetkili kişiye başvurunuzu takip amaçlı göndereceğiniz bir e‐mail şansınızı arttırabilir. Amerikalılar takipçi insanları severler ve de aşırıya kaçmadan gönderilecek bir e‐mail bu kişiyle bir diyalog başlatmanızı sağlayabilir ve bu da size asistanlık için fırsatlar yaratabilir. Okulunuzda eğitime başladıktan sonra da sürekli asistanlık arayabilirsiniz. Her dönem birçok asistan mezun olmakta ve de kontenjan açılmaktadır. Profesörlerle iyi ilişkiler içinde olmak, oluşabilecek boşlukları iyi takip etmek ve not ortalamanızı yüksek tutmak asistanlık alma şansınızı arttıracak faktörlerdir. Ayrıca eğitim gördüğünüz branş ile ilgili asistanlıklara başvurmak da izlenecek bir başka etkili yöntemdir.

Öğrenci Değişim Programları: Devletler ya da organizasyonlar arasında varılan anlaşmalar sonucunda düzenlenen öğrenci değişim programları da program kapsamında gönderilen öğrencilerin eğitim ve yaşam giderlerini tamamen veya kısmen karşılamaktadırlar. Bu burs türlerine ek olarak ve genelde öğrencilerin özel gayretleri sonucunda diğer burs olanakları da ortaya çıkabilmektedir.

Chevenıng Bursları ‐ İngiltere

İngiltere’de eğitim görmek isteyen yabancı öğrenciler için eğitimlerini kolaylaştıracak bir imkan da İngiliz Chevening Bursları’dır. Her yıl dünya çapında 2200 den fazla Chevening Bursu verilmektedir. Türkiye Avrupa’da en fazla Chevening bursu verilen ülkedir. Türkiye’de programın başladığı 1988 yılından bu yana 1600 den fazla Türk öğrenci bu burstan yararlanmıştır. Bugün pek çoğu kamu ve hükümet görevlerinde, uluslar arası kurumlarda, gazetecilik, ticaret, bilim ve eğitim alanlarında ve Sivil Toplum Kuruluşlarında sorumluluk üstlenmiş durumdadırlar.

Türk Öğrenciler İçin İngiliz Chevening Bursları

Bu programın amacı, lisansüstü eğitimlerini İngiltere’de tamamlamak isteyen Türk öğrencilere, kariyerlerinin gelişimi ile doğru orantılı lisansüstü çalışmalar için fırsatlar yaratmaktır. Adayların 30 yaşını doldurmamış, akademik not ortalamasının 3.00‐4.00 veya 75‐100 arasında olması ve iyi derecede İngilizce bilmesi gerekmektedir.

Nasıl başvurulur?

Öğrenim görmek istediğiniz programı seçtikten sonra başvuru için aşağıdaki belgeleri teslim etmeniz gerekmektedir:

Başvuru formu 2 adet referans mektubu (resmi)

Transcript

Diploma

Başvurunuz uygun görüldüğü takdirde İngilizce seviyenizi öğrenmek amacıyla bir sınava girmeniz istenecektir. Bütün bunlardan sonra seçim komitesi sizin Chevening Bursu için uygun bir aday olup olmadığınıza karar verecektir.

Tercih Edilen Konular

. Siyasal Bilgiler & Uluslararası İlişkiler

. Uluslararası Hukuk & İnsan Hakları

. European Studies

. Gazetecilik

. Sosyal Bilimler

. Çevre ile ilgili çalışmalar

Başvuru sahibi İngiltere’de uygun bir programa yerleştirilecektir. Mevcut kurslar hakkında bilgi British Council’ın İzmir, Ankara ve İstanbul ofislerinden temin edilebilir.

Burs Kapsamı

Burs ücreti öğrencinin okul ücretinin tamamını kapsar. Bunun dışında öğrenci aylık olarak konaklama, kitap ve cep harçlığını karşılayacak miktarda burs alır.

Detaylı bilgi için :

http://www.britishcouncil.org/tr/turkey‐learning‐funding‐chevening.htm veya

Türk Eğitim Vakfı (TEV), Avrupa Birliği Genel Sekreterliği (ABGS), Türk Eğitim Derneği (TED) ve HSBC ile ortak burslar hakkında bilgi almak için

Müberra Erdem Burslar Koordinatörü British Council, Ankara Tel: 0312 455 3653

e‐posta: muberra.erdem@britishcouncil.org.tr

ile irtibat kurabilirsiniz.

Fulbrıght Öğrenci Bursları

Türkiye ‐ Amerika Birleşik Devletleri Kültürel Mübadele Komisyonu’nca 2008‐2009 ders yılında, Amerika Birleşik Devletleri’nde yüksek lisans (master) öğrenimi yapmak isteyenler ile, tez aşamasında araştırma yapmak isteyen doktora öğrencilerine burs verilecektir. Burslar; tıbbın klinik dalları hariç (doktorluk, diş hekimliği, hemşirelik, veterinerlik, eczacılık ve klinik psikoloji) her alan için açıktır. Fulbright Öğrenim Burslarına başvuran adayların;

Türk vatandaşı olmaları (ABD vatandaşları ile Green Card sahibi olanlar başvuramaz),

Çok iyi derecede İngilizce bilmeleri

Sağlıklı olmaları gereklidir.

Yüksek Lisans Burslarına; üniversite öğrenimi süresince aldıkları notların ortalaması; 4.00 üzerinden en az 3.00 ya da 100 üzerinden en az 75 olan, 4 yıllık üniversite mezunları başvurabilmektedir. ABD’de öğrenimine başlayacağı tarihte herhangi bir bilim dalında yüksek lisans derecesi sahibi olanlar Fulbright burslarına başvurabilirler. Ancak; öncelik yüksek lisans için ilk kez başvuracak adaylara verilecektir. İşletme Dalında (MBA) başvuran adayların başvuru tarihinde en az bir yıllık fiilî iş tecrübesi olması zorunludur. Doktora Tezi Araştırma Burslarına; Türkiye’de bir doktora programına kayıtlı bulunan ve son başvuru tarihinde tez aşamasına gelmiş olan doktora öğrencileri başvurabilirler. Üniversite öğrenimlerini lisans veya yüksek lisans düzeyinde ABD’de yapmış olanların, Fulbright Öğrenci Burslarına başvurabilmeleri için, yurda kesin dönüş tarihinden itibaren, en az 3 yıl geçmiş olması şarttır. Başvuru zamanında, ABD’de yüksek öğrenim yapmakta olan kişiler burslara başvuramazlar.

Detaylı bilgi için:

http://www.fulbright.org.tr/ Fulbright Eğitim Komisyonu

Şehit Ersan Caddesi 28‐4 Çankaya 06680 ANKARA

Tel: (312) 427 1360 ‐ 428 4824

Faks: (312) 468 1560 e‐posta: trprog@tr.net

Fulbright Eğitim Komisyonu ‐ İstanbul İrtibat Bürosu

Gümüşsuyu, Dümen Sokak 3‐11

Taksim 34437 İSTANBUL Tel: (212) 244 1105

Faks: (212) 249 7581

e‐posta: fulb‐ist@tr.net

TEV Yurt Dışı Bursları

TEV, ülkemizin gereksinim duyduğu üst düzey yönetici ve uzmanların yetiştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla yurt dışı burslarını 1969 yılında vermeye başlamıştır. Başlangıcından bu yana verilen yurt dışı bursları beş ana grubtan oluşmaktadır

1. TEV‐A.B.D. ve AVRUPA YÜKSEK LİSANS BURSLARI:

2. TEV‐İNGİLTERE YÜKSEK LİSANS BURSLARI:

3. SADBERK KOÇ YÜKSEK LİSANS ve ARAŞTIRMA BURSLARI

4. DR. HİKMET BİRAND DOKTORA BURSLARI:

TEV’in DİĞER YURT DIŞI BURSLARI

TEV’e YURT DIŞI BURS İÇİN BAŞVURU NASIL YAPILIR?

TEV tarafından, yurt dışı burslarının başvuru süresi ve yöntemi basın aracılığıyla ilan edilir. Aynı zamanda öğretim kurumlarına da bilgi verilir. Adaylar bu ilanlar ve bilgilere göre başvuruda bulunurlar. Türk Eğitim Vakfı, Yüksek Lisans öğrenimi için yurt dışına üç yoldan burslu öğrenci yollamaktadır;

a. Türk Eğitim Vakfı tarafından tamamı karşılanan burslar; genellikle İşletme Yönetimi, Mühendislik ve Sosyal Bilimler dallarında verilmektedir. Bu bursların dalları her yıl tekrar gözden geçirilir.

b. Türk Eğitim Vakfı ile İngiliz Hükümeti’nin müşterek verdiği burslar; Elektrik‐Elektronik, Bilgisayar, Çevre ve Endüstri Mühendisliği ile Basın Yayın ve Halkla ilişkiler, Ekonomi, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler dallarındadır. Burs şartları ve dalları her yıl yeniden gözden geçirilir.

c. Sadberk KOÇ fonunun gelirleriyle verilen burslar; Geleneksel Türk El Sanatları (Resim Restorasyonu dahil), Müzecilik, Kütüphanecilik ve Müzik dallarındadır. Bu bursların tamamı Sadberk KOÇ Fonu’ndan karşılanmaktadır.

Bilgi için: http://www.tev.org.tr

Jean Monnet Eğitim Bursları (AB)

Avrupa Birliği’nin verdiği burslardır. Program üye ülkelerden birinde bir yıllık bir lisansüstü programa katılarak, Türkiye’nin uyum süreci çabalarına katkıda bulunacak ilgili disiplinlerde çalışmalar yürüterek resmi, kamu ve özel sektör ile üniversitelerin katılımını teşvik etmektedir.

Kimler Başvurabilir?:

• Türkiye’deki üniversitelerde son sınıf öğrencisi

• Türkiye’deki üniversitlerde yüksek lisans öğrencisi

• Türkiye’deki üniversitelerde akademik personel ya da hâlihazırda en az bir lisans derecesine sahip olan idari personel

• Türk Kamu kuruluşlarında halihazırda çalışan ve en az bir lisans derecesine sahip olan personel

• Türk özel sektöründe halihazırda çalışan ve en az bir lisans derecesine sahip olan adaylara açıktır.

Belirlenmiş olan çalışma konuları şöyledir:

Malların Serbest Dolaşımı; İşçilerin Serbest Dolaşımı; İş Kurma Hakkı ve Hizmet Sunumu Serbestisi; Sermayenin Serbest Dolaşımı; Kamu Alımları; Şirketler Hukuku; Fikri Mülkiyet Hukuku; Rekabet Politikası (Devlet Yardımları); Mali Hizmetler; Bilgi Toplumu ve Medya (Telekomünikasyon Politikası); Tarım ve Kırsal Kalkınma; Gıda Güvenliği, Hayvan ve Bitki Sağlığı Politikası; Balıkçılık; Taşıma Politikası; Enerji; Vergilendirme; Ekonomik ve Parasal Politika; İstatistik; Sosyal Politika ve İstihdam; İşletmeler ve Sanayi Politikaları; Bölgesel Politika ve Yapısal Araçların Koordinasyonu; Yargı ve Temel Haklar; Adalet, Özgürlük ve Güvenlik; Çevre; Tüketici ve Sağlığın Korunması; Gümrük Birliği; Dış, Güvenlik ve Savunma Politikaları, Mali Kontrol.

Detaylı Bilgi çin: http://www.jeanmonnet.org.tr

İSVEÇ‐TÜRKİYE Avrupa Çalışmaları Eğitim Bursları İstanbul’daki İsveç Konsolosluğu tarafından verilen ve İsveç Enstitüsü tarafından düzenlenen burslardır.

Alanlar:

‐ Avrupa Çalışmaları alanında, master ve daha ileri düzeydeki eğitim çalışmalarını kapsar.

Kapsam:

‐ Yüksek lisans ve doktora öğrencileri için aylık 7.500 SEK (750$)

‐ Yaşam giderleri

‐ Sağlık sigortası Detaylı Bilgi çin: http://www.sweden.se

Alman Akademik Değişim Servisi

(DAAD – Almanya)

Almanya’da öğrenimine devam etmek isteyen adaylara yöneliktir. Burslar lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencilerini kapsar.

Alanlar:

‐ Tarım ve Ekoloji

‐ Ekonomi ve Kamu Yönetimi

‐ Mimarlık ve nşaat

‐ Beşeri Bilimler

‐ Sanat ve Sanat Çalışmaları

‐ Hukuk

‐ Biyo Bilimler

‐ Dil Bilimleri

‐ Tıp/Halk Sağlığı

‐ Eğitim Bilimleri

‐ Mühendislik Bilimleri

‐ Doğa Bilimleri

‐ Jeobilimler

‐ Sosyal Bilimler

‐ Matematik/Bilgisayar Mühendisliği ‐ Spor Bilimleri

İlgili web sayfasındaki burslar üç kritere göre belirlenir:

‐ Çalışılmak istenen konu

‐ Vatandaşı olunan ülke

‐ Çalışmanın statüsü (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora, Doktora Sonrası) Detaylı Bilgi çin: http://www.daad.de/deutschland

Fransa Master ve Mühendislik Öğrenimi Bursları

Master yapmak ya da uluslararası mühendislik diploması almak için verilen burslardır.

Kapsam:

‐ yaşam giderleri

‐ sosyal sigorta

‐ kayıt ücretleri

Koşullar:

‐ 4 yıllık bir üniversite mezunu olmak

‐ Not ortalaması 3.00/4.00 veya 75/100 olmak

‐ 30 yaşından küçük olmak

‐ Dersleri izleyebilecek düzeyde Fransızca biliyor olmak

Başvuru:

‐ Başvuru Formu

‐ Özgeçmiş

‐ Diplomalar

‐ 1 referans mektubu

‐ Öğretim projesini anlatan gerekçeli mektup

Detaylı Bilgi çin: http://www.ambafrance‐tr.org

AUF (FRANKOFONİ’NİN ÜNİVERSİTELERARASI AJANSI) EĞİTİM BURSLARI

AUF bursları:

Master öğrenimi için 10 ay,

Doktora öğrenimi için 10 ay (yenilenebilir), Doktora sonrası eğitim için verilir.

Detaylı Bilgi çin: http://www.auf.org

ERASMUS ÖĞRENCİ DEĞİŞİMİ BURSLARI (AB)

SOCRATES’in yüksek öğretim alanındaki eylem alanı olan ERASMUS programı her türlü yüksek öğretim kurumuna açıktır. Her disiplinden ve düzeyden (lisans, yüksek lisans, doktora) öğrenciler ve öğretim elemanları ERASMUS’tan yararlanabilir.